ऐतिहासिक  पृष्ठभूमि र  नामाकरण  

बेलका नगरपालिका उदयपुर जिल्लाको पूर्वी भागमा अवस्थित छ। राजनैतिक रुपले ४ वटा गाउँपालिका र ४ वटा नगरपालिकासहित जम्मा ८ वटा स्थानीय तहमा विभाजित उदयपुर जिल्ला भित्रि मधेश देखि चुरे पहाड हुदै महाभारत पर्वत शृंखलासम्म फैलिएको छ । पूर्वमा सुनसरी जिल्लाको बराहक्षेत्र नगरपालिका र धनकुटा जिल्लाको साँगुरीगढी गाउँपालिका, उत्तरमा भोजपुर जिल्लाको हतुवागढी र आम्चोक गाउँपालिका, पश्चिममा उदयपुरकै चौदण्डीगढी नगरपालिका र सप्तरी जिल्लाको सप्तकोसी नगरपालिका त्यसैगरी दक्षिणमा सप्तरी जिल्लाको कञ्चनरुप नगरपालिका यस नगरपालिकको सिमाना रहेको छ । समुन्द्र सतहदेखि १३६.२मिटरसम्मको उचाइमा रहेको यो नगरपालिकाको क्षेत्रफल ३४४ वर्ग किलो मिटर रहेको छ ।

उत्तरी अक्षाशं २६०४२'०९"  देखि ८६०५५'२९" सम्म र पूर्वी देशान्तर  ८७०१०'०६" सम्म  फैलिएको यस  नगरपालिकाको  कार्यालय रामपुर  बजारमा  रहेको  छ ।

बेलका नामाकरणः

•  भनेको  यस  नगर  क्षेत्रको  दक्षिणी  भागमा  फैलिएको जंगल हो । प्राचीन  कालमा  यस  ठाउँमा बेलका  राजा, बेलका रानीले  राज्य  गर्दथे । यहाँ  नागाहरुको  सभ्यताका परिचयहरु दिने जंगलमा पोखरी, बगैंचाहरु र दरबारका  भग्नाबषेशको रुपमा र्इंटाका टुक्रा, माटोका भाडाहरुको प्रशस्तै पाईन्छ । यस क्षेत्रमा  प्राचिन  शीसाका  टल्कने बस्तुहरु - मोतिमालाहरु, सिमाला, जिमालाहरु, फूटवल आकारका बस्तुहरु अझै पनि पाईन्छ । प्राचिन  कालमा बेलका  राजा, बेलका रानीको अनुग्रहमा यस क्षेत्रका  मानिसहरु  रक्षित भएको  कुरा  किंबदन्तीको  रुपमा सुनिन्छ । कुनै मानिसहरु जंगलमा  हराएमा राति  ठूलो  चम्किलो  शहर  उत्पन्न  हुने, त्यहि  खाना  बासको  ब्यवस्था हुने र विहान  उठ्दा खेरी प त्करमा  सुतिरहेको  हुने अचम्म  हुन्थ्यो  भनिन्छ । मानिसहरुले आफूलाई  ऋण  चाहिएमा, भाकल गरेर ऋण समेत प्राप्त हुने  भन्ने कुरा  किंबदन्ति सुनिन्छ । हालसम्म  पनि  मानिसहरु  बेलका  राजारानीको  पूजाआजा गर्ने गर्दछन् । बेलका राजा बेलका रानीको किम्बदन्तीबाट यस नगरपालिकाको नाम बेलका नगरपालिका नामाकरण गरिएको हो ।

बिकाशका सम्भावनाहरु ः-

भौगोलिक  विविधताको  कारणले  विकासको  प्रचूर सम्भावना भएको यस नगरपालिकाको मध्ये  विन्दु  भएर पूर्व पश्चिम  निर्माण  भएको  मदन  भण्डारी  लोकमार्गले  आर्थिक विकासको  सम्भावनालाई  फराकिलो बनाएको छ । विभिन्न  पर्यटकीय  विन्दूहरु  पूर्वी  क्षेत्रमा  रहेको  सप्तकोशी  नदी  र  बराहक्षेत्र, मैनामैनी क्षेत्रमा  भएका  विभिन्न  ऐतिहासिक  र  भौगोलिक  सम्पदाहरु, कोशी टप्पु र खेलकुदको हवको रूपमा विकास हुन सक्ने यहाँको भूगोलको कारण विकासको प्रचूर संभावना छ।

यस  नगरपालिकामा  सबैभन्दा  बढी  प्रयोग  हुने भाषा  नेपाली  र  दोश्रो  भाषामा  वान्तवा  भाषा  रहेको  देखिएको छ । त्यसै गरी  थारु  भाषा  पनि  उल्लेखनीय  रुपमा  प्रयोग  हुने  देखिएको  छ । त्यसैगरी यस नगरपालिकामा  विविध धर्मावलम्वीहरुको बसोवास रहेको छ । सबैभन्दा  बढी जनसंख्या हिन्दु धर्मालम्बीहरुको रहेको छ । त्यसैगरी बौद्ध तथा क्रिश्चियन  धर्म  मान्नेहरुको  प्रतिशत  पनि  उल्लेखनीय  संख्यामा रहेको छ ।जनसङ्ख्याको हिसावले वडा न ५,२, ३ र ८ बढी मात्रामा बसोवास भएको पाईएको छ । वडागत जनसङ्ख्याको वितरण निम्न  बमोजिम  रहेको  छः